Məleykə Abbaszadə kimdir? | Həyatı, fəaliyyəti və bioqrafiyası
Məleykə Abbaszadə (Maleyka Abbaszadeh) Azərbaycan təhsil sistemində tanınmış dövlət xadimi və riyaziyyatçı-kibernetika üzrə təhsili olan idarəçidir. O, uzun illərdir Dövlət (Tələbə) Qəbulu üzrə Komissiyanın (indiki Dövlət İmtahan Mərkəzinin) rəhbəri kimi çalışır və ölkənin mərkəzləşdirilmiş qəbul və qiymətləndirmə sisteminin formalaşmasında, imtahan mexanizmlərinin inkişafında əsas fiqurlardan biridir.
Məleykə abbaszadə kimdir
Məqalənin strukturu (nə gözləməlisiniz)
- Giriş: kimdir və əsas rol nədir (qısa).
- Həyatı və təhsili: uşaqlığı, ali təhsil və elmi formalaşma.
- Peşəkar karyera: Dövlət İmtahan Mərkəzində (TQDK) fəaliyyəti, vəzifələr, əsas layihə və idarəçilik.
- Əsas nailiyyətlər və töhfələr: imtahan sistemində islahatlar, beynəlxalq əməkdaşlıq, public outreach.
- Notable layihələrin və qərarların dərin analizi: hansı dəyişikliklər edildi, nə üçün önəmlidir və cəmiyyətə təsiri.
- Tənqid və ictimai rəy: mübahisələr, medianın təqdimatı və cavablar.
- Şəxsi həyat, ailə və mədəni təsir.
- Nəticə: Məleykə Abbaszadənin kim olduğu və bu gün üçün əhəmiyyəti.
Həyatı və erkən illəri — Məleykə Abbaszadə harada və necə yetişdi
Məleykə Mehdi qızı Abbaszadə 1953-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. Orta təhsilini Bakı şəhərində bitirdikdən sonra 1970-ci ildə M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin yeni yaradılmış Hesablama Riyaziyyatı və Kibernetika fakültəsinə daxil olub və 1975-ci ildə həmin ixtisas üzrə məzun olub. Təhsilini bitirdikdən sonra Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Kibernetika İnstitutunda və sonra SSRİ Elmlər Akademiyasının Hesablama Mərkəzində təcrübə və iş keçib; 1988-ci ildə kibernetika üzrə magistrlik işini müdafiə edib. Bu akademik-texniki təməl ona riyazi düşüncə və sistemli idarəetmə bacarıqları qazandırıb.
Təhsilinin rolu və kibernetikanın təsiri
Riyaziyyat və kibernetika sahəsində alınmış təhsil Məleykə Abbaszadəyə mürəkkəb prosesləri modelləşdirmə, statistik qiymətləndirmə və ölçmə sistemləri barədə dərin biliklər verib. Bu, xüsusilə tələbə qəbulu və imtahanların hazırlanması, qiymətləndirilməsi və nəticələrin təhlili kimi texniki-metodoloji sahələrdə vacib rol oynayıb. Dövlət imtahan sistemində ortaya çıxan statistik problemlərin həlli üçün kibernetika və hesablama bilikləri çox dəyərli olub.
Peşəkar karyera: təhsil idarəçiliyinə keçid və Dövlət İmtahan Mərkəzi (TQDK) ilə əlaqə
Məleykə Abbaszadə uzun müddət Azərbaycan təhsil sistemində mərkəzi rol oynayıb. O, 1994-cü ilin avqustundan başlayaraq Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının strukturunda müxtəlif rəhbər vəzifələrdə çalışıb, 2000-ci ilin oktyabrından isə Dövlət Tələbə Qəbulu üzrə Komissiyanın (sonradan Dövlət İmtahan Mərkəzi) sədridir. Onun rəhbərliyi ilə Mərkəz qəbul və qiymətləndirmə proseslərinin normativ-metodiki bazasını, test banklarını, imtahan təşkilatçılığını və şəffaflığını gücləndirmək üzrə çoxlu işlər görüb.
Rolu nədir — gündəlik və strateji funksiyalar
Sədr kimi Abbaszadə:
- ölkə üzrə qəbul qaydalarının hazırlanmasında iştirak edir,
- imtahanların standartlaşdırılması və keyfiyyət nəzarətini təşkil edir,
- beynəlxalq qiymətləndirmə standartlarına uyğunlaşma işlərinə rəhbərlik edir,
- imtahan təhlükəsizliyi və şəffaflığının təminatçısıdır.
Bu vəzifələr yalnız inzibati rol deyil, həm də təhsil siyasətinin tətbiqi və ictimaiyyətlə əlaqələrin qurulmasını tələb edən strateji bir mövqedir.
Əsas nailiyyətlər və töhfələr
Məleykə Abbaszadənin rəhbərliyi dövründə Dövlət İmtahan Mərkəzi bir sıra mühüm islahatlar və təşəbbüslər həyata keçirib. Ən diqqətçəkən məqamlardan bəziləri:
1. Mərkəzləşdirilmiş test sistemi və standartlaşdırma
Abbaszadənin rəhbərliyi ilə qəbul imtahanlarında vahid standartların tətbiqi gücləndirilib, sual banklarının yaradılması və testlərin keyfiyyətinə nəzarət mexanizmləri təkmilləşdirilib. Bu, qəbul prosesində daha böyük obyektivlik və müqayisəlilik təmin edib.
2. İmtahan təhlükəsizliyi və şəffaflığın artırılması
Mərkəzə daxil olan texnologiya və idarəetmə prosedurları imtahan nəticələrinin manipulyasiyasının qarşısını almağa, nəticələrin ictimai nəzarətə açılmasına yönəlib. Bu təşəbbüslər təhsil sisteminə inamı möhkəmləndirmək üçün vacib idi. (Media və rəsmi mənbələrdə bu mövzu tez-tez gündəmə gətirilir.
3. Beynəlxalq əməkdaşlıq və bilik mübadiləsi
Məleykə Abbaszadə Dövlət İmtahan Mərkəzinin beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlığını genişləndirmək üçün addımlar atıb. Məsələn, Gürcüstan Milli Qiymətləndirmə və İmtahan Mərkəzi ilə Anlaşma Memorandumu imzalanması kimi təşəbbüslər regionda qiymətləndirmə standartlarının harmonizasiyasına yönəlib. Bu tip əməkdaşlıqlar həm prosedurların təkmilləşdirilməsinə, həm də beynəlxalq təcrübənin tətbiqinə imkan yaradır.
4. İctimai kommunikasiya və imtahan mədəniyyətinin formalaşdırılması
Abbaszadə tez-tez mətbuat konfranslarında, təhsil forumlarında və ictimai tədbirlərdə çıxış edir — bu, imtahanların məqsədi, nəticələrin şərhi və gələcək dəyişikliklər barədə geniş ictimaiyyətin məlumatlandırılmasına xidmət edir. O, həmçinin test mədəniyyətinin, valideyn və müəllimlərin maarifləndirilməsinin vacibliyini vurğulayır.
Dərin analiz: ən önəmli layihələr və onların cəmiyyətə təsiri
Aşağıda Məleykə Abbaszadənin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən və ən çox müzakirə olunan bir neçə layihə və qərarın əhəmiyyətini detallı şəkildə təhlil edirik.
A) Test banklarının yaradılması və sual keyfiyyətinin sistemləşdirilməsi
Nə edildi:
- Mərkəz uzunmüddətli sual bankları və kateqoriyalar yaratdı.
- Sual tərtibatı üçün qaydalar və ekspert komissiyaları formalaşdırıldı.
Niyə vacibdir: - Sualların üzərində sistemli iş aparılmadan ədalətli müqayisə mümkün deyil. Banklar testlərin təkrarlanmasının qarşısını alır və sualların səviyyəsini sabit saxlayır.
Cəmiyyətə təsiri: - Bu təşəbbüs qəbul prosesinin obyektivliyini artırdı və universitetlərə daxil olan tələbələrin seçimi üçün daha şəffaf kriteriyalar təmin etdi. Nəticədə təhsil müəssisələri öz tələbə seçimini daha etibarlı statistik göstəricilərə əsasən aparırlar.
B) İmtahan nəticələrinin geniş ictimai izahı və kommunikasiya siyasəti
Nə edildi:
- Mərkəz imtahan nəticələrinin açıqlanması zamanı daha çox məlumat, statistika və şərhlər təqdim etməyə başladı.
Niyə vacibdir: - Nəticələrin yalnız rəqəmlər formasında təqdim olunması bəzən yanlış anlaşılmalara səbəb olur. İzah vasitəsilə valideynlər, müəllimlər və abituriyentlər nəticələri daha yaxşı qavrayır və gələcək strategiyalarını düzəldirlər.
Cəmiyyətə təsiri: - Bu, imtahan mədəniyyətinin yetkinləşməsinə və akademik göstəricilərin analizinə kömək edib. Milli təhsil siyasətində statistik göstəricilərin daha məqsədyönlü istifadəsi mümkün olub.
C) Regional və dil müxtəlifliyinə münasibət — gürcü dilində təhsil alan məzunların imtahanları
Nə edildi:
- Mərkəz müxtəlif dillərdə təhsil alan məzunların imtahan verə bilməsi üçün mexanizmlər tətbiq edib və koordinasiya aparıb.
Niyə vacibdir: - Multidilli təhsil sistemində ədalətli qiymətləndirmə üçün belə yanaşma vacibdir; bu, azsaylı qrupların və regionların təhsil imkanlarına çıxışını qoruyur.
Cəmiyyətə təsiri: - Bu addım ölkədə təhsil inklüzivliyinin güclənməsinə yardım edib və müxtəlif dil qruplarının ali təhsil imkanlarına bərabər çıxışını dəstəkləyib.
Qəbul prosesində yaranan mübahisələr və tənqidlər — obyektiv təhlil
Uzun müddətli və görünən dövlət vəzifəsində olan hər kəs kimi Məleykə Abbaszadə də tənqid və mübahisələrdən kənar qalmayıb. Kütləvi media və siyasi fiqurlar arasında onun üslubu, qərarları və bəzi metodları barədə fikir ayrılıqları olub.
Tipik tənqid nöqtələri
- Qərarların sərtliyi və idarəçilik üslubu — bəzi ictimai xadimlər onu “təkəbbürlü” və ya “kariyerist” kimi qiymətləndiriblər; bu, şəxsi münasibətlərin və siyasətin qarışdığı halların təzahürüdür.
- İmtahanların çətinlik səviyyəsi və nəticələr haqda müzakirələr — imtahan nəticələrinin ilbəil artması və ya azalması ictimai rəyi hər zaman stimullaşdırır; bəzən sualların səviyyəsi və nəticələrin təhlili barədə fikir ayrılıqları yaranır. Məleykə Abbaszadə isə bu nöqtələrə rəsmi açıqlamalarla cavab verərək, prosedurların standartlara uyğun olduğunu vurğulayıb.
Bu tənqidlərə münasibət və nəticələr
- Tənqidlər əsasən şəffaflıq və kommunikasiya ilə bağlı olub. Mərkəz bu sahədə addımlar ataraq daha çox izah və statistika təqdim etməyə başlayıb.
- Qarşıdurmaların bəziləri şəxsi xarakter daşıyır və medianın qaytardığı sensasiontonla gücləndirilir; rəsmi sənədlər və prosedurlar isə daha çox faktiki baza üzərində qiymətləndirilməlidir.
Ən çox diqqət çəkən çıxışlar və ictimai kommunikasiya nümunələri
Məleykə Abbaszadə tez-tez mətbuata açıqlamalar verir və imtahanların nəticələrini, qaydalarını, eləcə də təhsil sahəsindəki yenilikləri izah edir. Məsələn, imtahanların çətinlik dərəcəsi, bal bölgüsü və müxtəlif qruplar üzrə seçkisinin necə aparıldığı barədə verdiyi açıqlamalar yerli KİV-lərdə geniş yayılır. Bu cür kommunikasiya ictimaiyyətin narahatlıqlarını azaltmağa və sistemə inamı saxlamağa yönəlir.
Şəxsi həyat və mədəni təsir
Məleykə Abbaszadənin şəxsi həyatı da mediada zaman-zaman işıqlandırılıb. O, iki övlad anasıdır; qızı Nərgiz (Nargiz Birk-Petersen) beynəlxalq mədəni tədbirlərdə — misal üçün 2012-ci ildə Baku Eurovision-un aparıcılarından biri kimi — çıxışları ilə tanınmışdır. Şəxsi həyatı barədə yayılan bəzi sensasion xəbərlər rəsmi olaraq təkzib edilib; ümumilikdə Abbaszadənin ictimai imici rəsmi dövlət strukturlarında tanınmış və nüfuzlu məmur obrazı ilə assosiativdir.
Məleykə Abbaszadənin təsiri — təhsil siyasəti və cəmiyyət üçün nə deməkdir?
Məleykə Abbaszadənin rolu yalnız idarəetmə funksiyası ilə məhdudlaşmır; onun fəaliyyətinin uzunmüddətli təsiri bir neçə istiqamətdə görünür:
1. Təhsil sistemində standartlaşma və peşəkarlığın yüksəlməsi
İmtahanlar və qiymətləndirmə prosedurlarının standartlaşması universitetlərə daha sabit seçim meyarları verib, ölkə səviyyəsində təhsil prosesinin planlaşdırılmasını asanlaşdırıb. Bu, universitet və fakültələrin akademik səviyyəsini ölçmək üçün lazımi bazanı təmin edib.
2. İctimai etimadın möhkəmlənməsi
Şəffaflıq və ictimai kommunikasiya vasitəsilə Mərkəzə olan inam artarsa, bu, ali təhsil seçiminə dair sosial narahatlıqları azaldır və valideyn-tələbə üçün məntiqli gözləntilər yaradır. Məleykə Abbaszadənin açıq izahatları bu prosesdə mühüm rol oynayıb.
3. Regionlararası və dil müxtəlifliyinin tanınması
Gürcü dilində təhsil alan məzunların imtahana cəlb edilməsi kimi addımlar çoxmədəniyyətli cəmiyyət üçün inklüziv siyasətin nümunəsidir və regionlararası bərabər imkanlar prinsiplərini gücləndirir.
