İran Prezidenti Kimdir? Ebrahim Raisi Həyatı və Fəaliyyəti
İranın 8-ci prezidenti Ebrahim Raisi, 2021-ci ildən 2024-cü ilə qədər ölkənin siyasi həyatında mühüm rol oynamış bir şəxsiyyət idi. Onun həyatı, fəaliyyəti və təsiri, həm daxili siyasətdə, həm də beynəlxalq münasibətlərdə dərin izlər buraxmışdır. Bu məqalədə, Ebrahim Raisinin həyatına, təhsilinə, karyerasına, nailiyyətlərinə və cəmiyyətə təsirinə dair ətraflı məlumat təqdim edəcəyik.
Iran prezidenti kimdir
Ebrahim Raisi Kimdir?
Ebrahim Raisi, 14 dekabr 1960-cı ildə İranın Məşhəd şəhərində doğulmuşdur. Gənc yaşlarından dini təhsilə maraq göstərmiş və 15 yaşında Qum şəhərindəki məşhur dini seminariyaya daxil olmuşdur. 1979-cu ildəki İslam İnqilabından sonra, İranın yeni hüquq sistemində fəal iştirak etmiş və sürətlə yüksəlmişdir. O, 2019-cu ildən 2021-ci ilə qədər İranın Ali Məhkəməsinin sədri olmuş, 2021-ci ildə isə prezident seçilmişdir. 2024-cü ilin may ayında helikopter qəzasında həyatını itirmişdir.
Ebrahim Raisinin Həyatı və Təhsili
Ebrahim Raisi, dini bir ailədə dünyaya gəlmişdir. Atası, dini təhsillə məşğul olmuş və Raisi də onun izindən gedərək dini seminariyada təhsil almışdır. 15 yaşında Qum şəhərinə gedərək burada Ayətullah Borucerdi məktəbində təhsilini davam etdirmişdir. Təhsil müddətində digər tələbələrə dərs vermiş və dini elmlərdə dərin biliklər əldə etmişdir.
Karyerası və Fəaliyyəti
İslam İnqilabından sonra, Raisi İranın yeni hüquq sistemində müxtəlif vəzifələrdə çalışmışdır. 1981-ci ildən etibarən Tehran şəhərində prokuror vəzifəsində işə başlamış, 25 yaşında isə Tehran Prokurorunun müavini olmuşdur. Daha sonra, İranın Ali Məhkəməsinin sədri vəzifəsini icra etmişdir. 2019-cu ildə bu vəzifəyə təyin edilmiş və 2021-ci ildə prezident seçilmişdir.
Nailiyyətləri və Yaradıcılığı
Raisi, prezidentlik dövründə bir sıra mühüm islahatlar həyata keçirmişdir. Onun rəhbərliyi altında İran, Rusiya və Çin ilə strateji əməkdaşlıqlarını gücləndirmiş, həmçinin Səudiyyə Ərəbistanı ilə münasibətləri normallaşdırmışdır. Daxili siyasətdə isə, iqtisadi islahatlar və korrupsiyaya qarşı mübarizə sahəsində bir sıra təşəbbüslər irəli sürülmüşdür.
Cəmiyyətə və Tarixə Təsiri
Ebrahim Raisinin cəmiyyətə təsiri həm müsbət, həm də mənfi cəhətləri ilə yadda qalmışdır. Onun prezidentliyi dövründə, xüsusilə 2022-ci ildə Mahsa Amininin ölümündən sonra baş verən etirazlar zamanı sərt tədbirlər görülmüşdür. Bəzi müxalifət nümayəndələri, Raisini “Tehranın qətlçisi” adlandıraraq, onun insan haqları sahəsindəki fəaliyyətlərini tənqid etmişlər.
Ən Mühüm Layihələri və Rolu
Raisi, prezidentlik dövründə bir sıra mühüm layihələrə imza atmışdır. Onun rəhbərliyi altında, İranın iqtisadiyyatında islahatlar həyata keçirilmiş, xüsusilə gənclərin işlə təmin olunması sahəsində təşəbbüslər irəli sürülmüşdür. Bundan əlavə, xarici siyasətdə İranın mövqeyi gücləndirilmiş və regionda strateji əməkdaşlıqlar qurulmuşdur.
