Nasib Həsənov kimdir? | Bioqrafiyası, həyatı və fəaliyyəti
Nasib Hasanov — Azərbaycan əsilli iş adamı, investor və xeyriyyəçidir. O, NEQSOL Holding şirkətinin təsisçisi və 100 % sahibidir. NEQSOL Holding enerji, telekommunikasiya, infrastruktur və yüksək texnologiya sahələrində fəaliyyət göstərir. Həmçinin, Nasib Hasanov sosial layihələrə maliyyə dəstəyi verən Firuza Foundation xeyriyyə institutunun qurucusudur.
Sadə dillə desək, nasib hasanov kimdir? — O, Azərbaycanın və beynəlxalq səviyyədə tanınan biznes lideri və investorudur, enerji və telekommunikasiya sahələrində böyük layihələr həyata keçirən NEQSOL Holding-in əsas memarıdır və xeyriyyəçilik fəaliyyəti ilə də cəmiyyətə təsir göstərir.
İndi gəlin onun bioqrafiyası, karyerası, nailiyyətləri, yaradıcılığı və ictimai təsiri kimi aspektlərini addım-addım araşdıraq.
Həyatı və erkən bioqrafiyası
Mövcud mənbələr Nasib Hasanovun uşaqlığı və erkən həyatı barədə geniş detal təqdim etməsə də, bəzi əsas məqamları müəyyənləşdirmək mümkündür.
- NEQSOL Holding-in rəsmi səhifəsi bildirir ki, 1990-cı illərdə Sovet İttifaqının dağılması fonunda Nasib Hasanov müxtəlif keçmiş SSRİ ölkələrində broker xidmətləri göstərməyə başlayıb və kimya sənayesi məhsullarının təchizatı sahəsində fəaliyyət göstərib.
- Bu broker işləri ilə toplanan kapital onun sonrakı neft-qaz və telekommunikasiya sektorlarına keçidini mümkün etmişdir.
- O, Inviglob Holding və NEQSOL Holding şirkətlərini strukturlaşdıraraq biznes imperiyasını qurub.
- Firuza Foundation-un təqdimatında qeyd olunur ki, NEQSOL Holding şirkətləri 11 ölkədə fəaliyyət göstərir, 12,000 işçi işlədir və holdinqin baş ofisləri Amsterdam, Bakı və Kiyev şəhərlərində yerləşir.
- “NEQSOL Holding” Vikipediya səhifəsində bildirilir ki, o, 1990-cı illərdə iş adamı kimi fəaliyyətə başlayıb və ilk növbədə neft-qaz sahəsinə doğru yönəlib.
Beləliklə, Nasib Hasanovun uşaqlıq və orta məktəb illəri ilə bağlı konkret bioloji məlumatlar (doğum tarixi, doğum yeri, ailəsi) açıq mənbələrdə geniş paylaşılmayıb. Lakin onun biznes fəaliyyətinin başlanğıcı və investisiya strategiyası ümumi şəkildə tanınmışdır.
Təhsil və formalaşma
Tutarlı mənbələr göstərmir ki, Nasib Hasanovun hansı universiteti bitirdiyi və hansı ixtisas üzrə təhsil aldığı barədə tam məlumatlar ictimaiyyətə açıqlanıb. Bu cür məlumatların məhdud olması, biznes adamlarının şəxsi həyatı barədə gizlilik siyasəti ilə bağlı ola bilər.
Lakin NEQSOL-un və Firuza Foundation-un təqdim etdiyi məlumatlara əsasən, onun biznes biliklərini özünü inkişaf etdirərək, dəqiq kapital idarəçiliyi, investisiya strategiyaları və korporativ idarəçilik sahələrində formalaşdırdığı bildirilir.
Bu səbəbdən, onun bioqrafiyası bölməsində təhsil xalına dair daha çox açıqlama yoxdur. Lakin onun fəaliyyət yolu göstərir ki, o, iqtisadiyyat, maliyyə, beynəlxalq investisiya məkanları və texnologiyalar sahəsində özünü formalaşdırmışdır.
Fəaliyyəti və karyerası: işadamlığı, investisiya fəaliyyəti
NEQSOL Holding-in əsası
Nasib Hasanovun fəaliyyəti və karyerası haqqında ən mərkəz nöqtə NEQSOL Holdingdir. Bu holdinq onun biznes imperiyasının dayağıdır və “nasib hasanov kimdir” sualına cavab verərkən mütləq qeyd edilməlidir.
- NEQSOL Holding, ilkin olaraq neft-qaz sektorunda fəaliyyətə başlamışdır.
- Daha sonra holdinq telekommunikasiya, informasiya texnologiyaları, infrastruktur və inşaat fəaliyyət sahələrinə genişlənib.
- Holdinqin tərkibinə aid şirkətlər arasında Vodafone Ukraine, Bakcell, Caucasus Online, Nobel Oil Group / Nobel Upstream, Norm Cement və s. daxildir.
- NEQSOL Holding-in Digital Silk Way layihəsi telekom sektorunda mərkəzi rola malikdir və Avropa-Asiya arasında informasiya koridoru yaratmaq məqsədi daşıyır.
- 2023-cü ildə Digital Silk Way çərçivəsində Azərbaycan və Qazaxıstan arasında Xəzər dənizi altında fiber-optik kabel əlaqəsi qurulması planlaşdırılıb.
Beləliklə, Nasib Hasanovun fəaliyyəti əsasən energetika, telekommunikasiya, infrastruktur və texnologiya sahələrini əhatə etmişdir.
Digər biznes yatırımları və investisiya layihələri
Nasib Hasanov yalnız NEQSOL ilə məhdudlaşmır; o, əlavə investisiyalar və böyük layihələrlə də əlaqəlidir:
- 2019-cu ildə Tbilisi Energy şirkətinin ana şirkətində 50 % payı əldə etdiyi jurnalistik mənbələrdə bildirilir.
- Onun sahibi olduğu Weco Investment and Finance SA şirkəti 2019-cu ildə Tbilisi Energy-nin ana şirkətində 50 % pay alıb.
- Bu investisiya, Gürcüstanın təbii qaz bazarında güc qazanması və regional enerji siyasətində iştirakını genişləndirməsi baxımından strateji əhəmiyyətlidir.
- Bundan əlavə, o, Nasib Hasanov v. Georgia, ICSID Case No. ARB/20/44 adlı beynəlxalq investisiya məhkəmə işi ilə əlaqəlidir. Bu iş onun Georgia-dəki investisiya hüquqları ilə bağlı mübahisələrə dair arbitraj prosesi idi.
- Bu məhkəmə işi, onun investisiya hüquqi biliklərini və beynəlxalq hüquq müstəvisində fəaliyyət göstərmə qabiliyyətini göstərir.
Sement sektoru və Norm Cement müəssisəsi
NEQSOL Holding çərçivəsində fəaliyyət göstərən Norm Cement şirkəti də Nasib Hasanovun biznes imperiyasının mühüm hissəsidir:
- Marja.az xəbər verir ki, Norm ASC (Norm Cement) şirkəti 2021-ci ildə 170 milyon manatdan çox gəlir əldə edib.
- Xalis mənfəət isə 2021-ci ildə 28.397 milyon manat təşkil etmişdir.
- Bu göstərir ki, onun karyerası yalnız neft-qaz və telekom sahələrində deyil, sənaye sektorunda da güclü yatırımlarla xarakterizə olunur.
Bu müxtəlif fəaliyyət sahələri onun yaradıcılığı və investisiya strategiyası baxımından çevikliyini göstərir — müxtəlif sahələrdə balanslı portfel qurmaqla riskləri bilərəkdən bölüb, eyni zamanda strateji və gəlirli layihələrə fokuslanır.
Əsas layihələr, rol və nailiyyətlər
Bu bölmədə Nasib Hasanovun ən diqqət çəkən projeleri və onların cəmiyyətə, iqtisadiyyata və regiona təsirini analiz edəcəyik.
Digital Silk Way: informasiya koridoru yaradıcılığı
Digital Silk Way (Rəqəmsal İpək Yolu) layihəsi NEQSOL Holding tərəfindən irəli sürülmüş strateji telekommunikasiya layihəsidir:
- Bu layihə Avropa ilə Asiyanı birləşdirən informasiya koridoru yaratmağı hədəfləyir.
- 2022-ci ildə layihə Dubay Expo çərçivəsində beynəlxalq səviyyədə təqdim olunmuşdur.
- 2023-cü ildə Xəzər dənizi altından Azərbaycan və Qazaxıstan arasında fiber-optik kabel xətti layihəsinin başlanması planlaşdırılıb.
- Bu layihənin reallaşması regionda internet və telekommunikasiya infrastrukturu baxımından strateji əhəmiyyət kəsb edir, kəsintisiz əlaqə təmin edir və transregional şəbəkələri birləşdirir.
Digital Silk Way layihəsi, Nasib Hasanovun yaradıcılığı və strateji baxışı ilə NEQSOL-un yalnız enerji sahəsində olmamasını, həmçinin telekom və informasiya infrastrukturu vasitəsilə regionda rol almasını göstərir.
Nobel Energy / Nobel Oil və neft-qaz sahəsində fəaliyyət
Nasib Hasanovun enerji sahəsindəki fəaliyyətləri, xüsusilə Nobel Energy (əvvəl Nobel Oil Services) və Nobel Upstream / Nobel Oil Group layihələri aşağıdakıları əhatə edir:
- Nobel Energy 2005-ci ildə Nasib Hasanov tərəfindən təsis olunub və o, neft-qaz sahəsində xidmətlər, qazma, tikinti, mühəndislik, istismar və texniki xidmətlər təklif edir.
- 2007-ci ildə onun aidiyyəti şirkətlər SOCAR ilə birgə “SOCAR AQŞ” adlı birgə müəssisə yaratdılar ki, bu da birgə qazma və əməliyyat xidmətləri sahəsində əməkdaşlığı gücləndirdi.
- 2012-ci ildə Nobel Energy Global Energy Solutions (Glensol) və Prokon strukturunu əlavə etdi, bunların fəaliyyəti infrastruktura, sənaye müəssisələrinə istismar və xidmətlər göstərmək idi.
- 2014-cü ildə korporativ reorqanizasiya keçirildi və şirkətin əsas funksiyaları Birləşmiş Krallıq mərkəzli qurumlara köçürüldü ki, beynəlxalq standartlara çatmaq mümkün olsun.
Bu layihələr onun karyerası və nailiyyətləri sırasındadır. Energetika sektorunda belə geniş inteqrasiya – qazma, xidmətlər, investisiya – onun biznes portfelini daha dayanıqlı etmişdir.
Beynəlxalq investisiya mübahisəsi: Nasib Hasanov v. Georgia
Nasib Hasanovun beynəlxalq investisiya fəaliyyəti “Nasib Hasanov v. Georgia, ICSID Case No. ARB/20/44” adlı arbitraj işi ilə bağlıdır:
- Bu arbitraj işi Azərbaycan və Gürcüstan arasında qarşılıqlı investisiya qorunması müqaviləsinə əsaslanır.
- Davanın mərkəzində, iddiaçının (Nasib Hasanov) Gürcüstanın CO (Caucasus Online) telekommunikasiya şirkətindəki maliyyə maraqlarının qorunması iddiası dayanır.
- O iddia edir ki, Gürcüstanın tənzimləyici orqanları (GNCC) CO-nun bazar payına və sahibliyinə müdaxilə edərək hüquqları pozub.
- Bu iş, Nasib Hasanovun yalnız yerli bizneslərlə deyil, beynəlxalq invesiya hüquqları sahəsində də bilik və risklərlə işləyə bilən şəxs olduğunu göstərir.
Bu arbitraj işi onun bioqrafiyası və karyerası içində mühüm rol oynayır və onun ixtisaslaşmış sahələrdə də fəaliyyət göstərə bilməsini vurğulayır.
Nailiyyətləri və mükafatları
Nasib Hasanovun fəaliyyətində bir sıra nailiyyətlər və ictimai qəbul olunmuş mükafatlar diqqəti cəlb edir:
- NEQSOL Holding-in sürətli böyüməsi və çoxşaxəli biznes portfelinin qurulması onun karyerasının ən böyük nailiyyətidir.
- Norm Cement şirkətinin yüksək gəlir əldə etməsi və sənaye sahəsində uğurlar (məsələn, 2021-ci ildə 170 milyon manatdan çox gəlir əldə etməsi) onun biznes strategiyasının düzgünlüyünü göstərir.
- Onun investisiya fəaliyyəti Gürcüstan enerji sektorunda pay əldə etməsi ilə genişlənmişdir.
- Beynəlxalq arbitraj işində iddiaçı kimi çıxması, investisiya hüququ sahəsində aktivliyi və mübahisələri idarə etməsi müvəffəqiyyətlər siyahısına daxildir.
- Xeyriyyəçilik sahəsində Firuza Foundation-un qurulması da onun ictimai fəaliyyətlərindəki uğurdur. Bu fond NEQSOL və Inviglob şirkətlərinin sosial layihələrə dəstəyini təşkil edir və müxtəlif ölkələrdə (Azərbaycan, Ukrayna, Türkiyə, Gürcüstan və s.) fəaliyyət göstərir.
Bu nailiyyətlər onun kim olub sualına cavab verən məqamları — o, sadəcə biznesmen deyil, həm də regionda iqtisadi, sosial və beynəlxalq əlaqələr sahəsində aktiv rol oynamış şəxsdir.
Yaradıcılığı və ictimai təsiri
Biznes adamları üçün “yaradıcılıq” termini bir qədər geniş anlam daşısa da, burada yaradıcılığı onun strateji təşəbbüsləri, infrastruktur layihələri, texnologiya inovasiyaları və ictimai layihələr kimi aspektlərdə nəzərdə tuta bilərik.
Telekom və informasiya infrastrukturu təşəbbüsləri
Digital Silk Way layihəsi onun yaradıcılığı və təsirinin əsas simvoludur:
- Bu layihə yalnız biznes məqsədi daşımır; regionda kabel şəbəkələrinin birləşdirilməsi, internetin sabitliyinin artırılması və Asiya-Avropa informasiya əlaqəsinin gücləndirilməsi kimi ictimai faydalar da ehtiva edir.
- Telekommunikasiya infrastrukturunun genişləndirilməsi, yəni kabel xəttlərinin qurulması, regional məlumat axınının sürətlənməsi və rəqəmsal əlaqənin təşviqi — bunlar onun ictimai və texnoloji təsirini göstərir.
- Bu cür layihələr, müxtəlif ölkələr arasında data axınına bağlılığı artırmaqla, iqtisadi əlaqələri də gücləndirir.
Xeyriyyəçilik və sosial təsir
Nasib Hasanov yaradıcı rolunu yalnız bizneslərlə məhdudlaşdırmayıb — o, həm də sosial məsuliyyət daşıyan layihələrə investisiya qoyub:
- Firuza Foundation onun yaratdığı xeyriyyə institutudur.
- Bu fond korporativ və fərdi layihələrlə dərsliklər, məktəb və bağçaların tikintisi, təqaüd proqramları, fövqəladə yardım layihələri (məsələn, Türkiyədə zəlzələ sonrası yardım) və koronavirusla mübarizə tədbirlərini dəstəkləyib.
- Məsələn, 2019-2023-cü illərdə NEQSOL şirkətləri sosial təsir proqramlarına təxminən 50 milyon dollar yatırdığı bildirilir.
- Beləliklə, onun fəaliyyətinin ictimai təsiri yalnız biznes sahəsində deyil, sosial rifah və təhsil sahələrində də özünü göstərir.
İqtisadi və region təsiri
Nasib Hasanovun “karyerası” İqtisadiyyat və region siyasətinə də təsir göstərir:
- Azərbaycanın neft-qaz sektoru ilə yanaşı telekommunikasiya və informasiya infrastrukturu sahələrində də rol alması, ölkənin iqtisadi şaxələndirməsinə zəmin yaradır.
- Regional investisiyalar (Gürcüstan, Ukrayna və bəlkə də daha geniş coğrafiya) onun təsir dairəsini artırır və ölkələrarası əlaqələri gücləndirir.
- Bu tip investisiya və təşəbbüslər regionda rəqabətçilik, texnoloji transfer və inteqrasiya imkanlarını genişləndirir.
Bu aspektlər onu sadəcə biznesmen yox, həm də regionda strateji təşəbbüskar və təsirli şəxslərdən biri halına gətirir.
